มีแนวคิดมากมายที่จะช่วยทำให้เราเดินไปในทางที่ถูกต้อง วันนี้ Marketing you know? ได้หยิบเอาเรื่องราวของแนวคิด Six Thinking Hats หรือที่เรารู้จักกันดีว่า ทฤษฎีหมวก 6 ใบ

แนวคิดนี้เกิดจาก ดร.เอ็ดเวิร์ด เดอ โบโน เป็นผู้ริเริ่มแนวความคิด เกี่ยวกับการคิดนอกกรอบ จนได้พัฒนาเป็นแนวคิดที่เรียกว่า "Six Thinking Hats" ซึ่งเป็นวิธีคิดที่มีมุมมองแบบ "รอบด้าน" ความคิดสร้างสรรค์ถือเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งจากแนวคิดก็ได้มีการประยุกต์ใช้ทั้งในการจัดการ การกำหนดกลยุทธ์ และความเข้าใจลูกค้า รวมถึงการแก้ไขปัญหาต่างๆ

6 หมวกการคิด จึงเป็นแนวคิดที่ถูกนำเสนอออกมาเพื่อช่วยจัดระเบียบการคิด ทำให้วิธีคิดมีประสิทธิภาพมากขึ้น อย่างเช่นบริษัท ไอบีเอ็ม และเซลส์ ก็ได้มีการหยิเอาแนวคิดดังกล่าวไปใช้

โดยที่หมวกแต่ละใบเป็นการนำเสนอทางเลือกที่เป็นไปได้ตามมุมมองต่างๆ ของปัญหา การสวมหมวกทีละใบในแต่ละครั้งก็เพื่อให้เราคิดไปในทางใดทางหนึงเฉพาะนั่นจะทำให้ความคิดสามารถแสดงออกได้อย่างอิสระ สามารถหลีกเลี่ยงความขัดแย้งที่ไม่จำเป็นได้ และยังเป็นการดึงเอาศักยภาพของแต่ละคนมาใช้โดยที่ไม่รู้ตัว

ที่นี้เราลองมาดูกันดีกว่าว่า Six Thinking Hats  จะประกอบด้วยหมวก 6 ใบ 6 สี คือมีอะไรบ้าง

White Hat หมวกสีขาว 

สีขาวเป็นสีที่ชี้ให้เห็นถึงความเป็นกลาง เกี่ยวข้องกับข้อเท็จจริง จำนวนตัวเลข เมื่อสวมหมวกสีนี้ หมายความว่าที่ประชุมต้องการข้อเท็จจริงเท่านั้น  โดยใช้หมวกขาวในการเริ่มต้นกระบวนการคิด เพื่อเป็นพื้นฐานของความคิดที่กำลังจะเกิดขึ้น แต่เราก็ใช้หมวกขาวในตอนท้าย ของกระบวนการได้เหมือนกัน เพื่อทำการประเมิน อย่างเช่นข้อเสนอโครงการต่าง ๆ ของเราเหมาะสมกับข้อมูลที่มีอยู่หรือไม่ เพื่อหาข้อสรุปโดยไม่คำนึงถึงทัศนคติหรือความคิดเห็นใด ๆ

Red Hat หมวกสีแดง 

สีแดงเป็นสีที่แสดงถึงอารมณ์และความรู้สึกสัญชาตญาณและลางสังหรณ์ เมื่อสวมหมวกสีนี้ เราสามารถบอกความรู้สึกของตนเองว่าชอบ ไม่ชอบ ดี ไม่ดี ซึ่งส่วนใหญ่การแสดงอารมณ์จะไม่มีเหตุผลประกอบ ความคิดความเข้าใจในสถานการณ์บางอย่างเกิดขึ้นโดยทันที เป็นผลจากประสบการณ์ที่สั่งสมมานาน เป็นการตัดสินใจที่ไม่มีรายละเอียด หรืออธิบายได้ด้วยคำพูด เช่นเวลาที่คุณจำเพื่อนคนหนึ่งได้ คุณก็จำได้ในทันที

Black Hat หมวกสีดำ 

สีดำ เป็นสีที่แสดงถึงความโศกเศร้า และการปฏิเสธ การสวมหมวกสีนี้ ต้องพูดถึงจุดด้อย อุปสรรคโดยมีเหตุผลประกอบ หมวกสีดำช่วยชี้ให้เราเห็นว่าสิ่งใดผิด สิ่งใดไม่สอดคล้องและสิ่งใดใช้ไม่ได้ มันช่วยปกป้องเราจาการเสียเงิน และพลังงาน ช่วยป้องกันไม่ให้เราทำอะไรอย่างโง่เขลาเบาปัญญาและผิดกฎหมาย หมวกสีดำ เป็นหมวกคิดที่มีเหตุมีผลเสมอ เพราะในการวิพากษ์วิจารณ์ หรือวิเคราะห์สิ่งใดจะต้องมีการคิดแบบเป็นเหตุเป็นผลรองรับ ไม่มีอารมณ์มาเกี่ยวข้อง ผู้บริหารจะใช้หมวกสีดำ เพื่อพิจารณาว่าสิ่งที่จะทำนั้นเหมาะสมกับประสบการณ์และความเหมาะสมหรือไม่

Yellow Hat หมวกสีเหลือง 

สีเหลือง คือสีของแสงแดด และความสว่างสดใส การคาดการณ์ในทางบวก ความคิดเชิงบวก เป็นการมองโลกในแง่ดี เมื่อสวมหมวกสีนี้ การคิดเชิงบวกเป็นการเปิดโอกาสให้พัฒนาและสร้างสรรค์สิ่งใหม่ ๆ จะเกิดขึ้น ดังนั้น การคิดเชิงบวกต้องผสมผสานความสงสัยอยากรู้ ความสุข ความต้องการและความกระหายที่จะทำสิ่งต่าง ๆ ให้เกิดขึ้น เป็นเหมือนกับความหวังที่กำลังเกิดขึ้น

Green Hat หมวกสีเขียว 

สีเขียว เป็นสีที่แสดงถึงความอุดมสมบูรณ์ และการเจริญเติบโต เมื่อสวมหมวกสีนี้ จะมีความคิดนอกกรอบที่มีความสัมพันธ์กับความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ซึ่งถูกกำหนดจากระบบความคิดของประสบการณ์ และความคิดนอกกรอบนั้น จะอาศัยข้อมูลจาก ระบบของตัวเราเอง เปรียบเสมือนต้นไม้ที่ให้ความสดชื่น ผู้บริหารจะใช้หมวกสีนี้เมื่อมีความคิดใหม่ ๆ แตกต่างจากแนวทางเดิม เพื่อเป็นการเปิดโอกาสให้กับการปรับปรุง สร้างสรรค์และพัฒนา

Blue Hat หมวกสีน้ำเงิน 

สีน้ำเงินเป็นสีที่ให้ความรู้สึกสงบ จะเป็นเหมือนท้องฟ้า หมวกนี้เกี่ยวกับการควบคุม การบริหารกระบวนการคิด หรือการจัดระเบียบการคิด เพื่อให้เกิดความชัดเจน ในเรื่องของความคิดรวบยอด ข้อสรุป การยุติข้อขัดแย้ง การมองเห็นภาพและการดำเนินการที่มีขั้นตอนเป็นระบบ หมวกสีน้ำเงินมักเป็นบทบาทของหัวหน้า ทำหน้าที่ควบคุมบทบาทของสมาชิก ควบคุมการดำเนินการประชุม การทำงาน ควบคุมการใช้กระบวนการคิด การสรุปผล เพื่อให้บรรลุเป้าหมายที่ต้องการ อย่างไรก็ตามทุกคนก็สามารถสวมหมวกสีน้ำเงิน ควบคุมบทบาทของหัวหน้าได้เช่นกัน เพื่อควบคุมความคิดทั้งหมด

หมวกแต่ละใบ แต่ละสีก็สะท้อนบทบาทความคิดที่เเตกต่าง อยู่ที่ว่าสถานการณ์ไหนเราจะเลือกสวมหมวกสีอะไร
cr. Brandage.com