ลำธาร ริมลานธรรม
ฉบับสมบูรณ์

 

เรียงเรียงโดย พระไพศาล วิสาโล

จัดพิมพ์โดย กองทุนสุวัณโณอนุสรณ์

พิมพ์ครั้งที่ ๑ มกราคม ๒๕๖๐

 

คำปรารภ

 

ข้าพเจ้าชอบอ่านประวัติบุคคล รวมทั้งเรื่องราวของพระเถระและพระเถรีในสมัยพุทธกาล ไล่ลงมาจนถึงชีวิตของพระสุปฏิปันโนทั้งในอดีตจนถึงปัจจุบัน  ทั้งนี้เพราะความเพียรพยายามในการเอาชนะอุปสรรค  เคี่ยวกรำตนเอง จนนำพาจิตใจสู่ความพ้นทุกข์ของท่านเหล่านั้นเป็นแบบอย่างที่ดีสำหรับข้าพเจ้าในการดำเนินชีวิตโดยเฉพาะเมื่อได้บวชเป็นภิกษุ    ข้าพเจ้าได้พบว่าเรื่องราวและเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยในชีวิตของพระดีพระแท้หลายท่าน ซึ่งมีชีวิตร่วมสมัยกับข้าพเจ้า หรืออยู่ในยุคที่ไม่ไกลจากปัจจุบันมากนัก  เป็นแรงบันดาลใจที่มีพลังมาก อย่างน้อยก็ทำให้เห็นว่าธรรมที่พระพุทธองค์ทรงแสดงนั้นมิใช่เรื่องไกลตัว  ส่วนปฏิปทาของพระอริยเจ้าในสมัยพุทธกาลก็มิใช่เป็นแค่เรื่องเล่าในตำนานอันเหลือวิสัยที่จะปฏิบัติได้ 

 

จริยาวัตร คำสอน มุมมอง และท่าทีต่อเหตุการณ์ต่าง ๆ ของพระมหาเถระผู้ทรงคุณเหล่านี้  ซึ่งครั้งหนึ่งเคยมี (หรือยังมี) ชีวิตและเลือดเนื้อเช่นเดียวกับเรา ล้วนเป็นรูปปรากฏแห่งธรรมของพระบรมศาสดา ที่เราทั้งหลายสามารถประจักษ์ได้ด้วยตาหรือรับรู้ได้ด้วยใจอย่างแจ่มชัด  มิใช่เป็นแค่ตัวอักษรที่จารึกในพระไตรปิฎกหรือคัมภีร์อันศักดิ์สิทธิ์เท่านั้น   เรื่องราวของท่านเหล่านี้มีพลังอย่างมากในการกระตุ้นความใฝ่ดีในใจเราให้ตื่นตัวและอยากที่จะเจริญรอยตามท่าน จนสามารถเอาชนะกิเลสภายในและอุปสรรคทั้งปวงได้

 

ข้าพเจ้าเชื่อว่าใครที่ได้รับรู้เรื่องราวของพระดีพระแท้เหล่านี้ย่อมได้รับประโยชน์อย่างมากไม่ต่างจากข้าพเจ้า  จึงได้นำเรื่องราวของท่านมาถ่ายทอดเป็นตัวอักษรตั้งแต่ปี ๒๕๓๗ โดยทยอยตีพิมพ์ในจดหมายข่าวอนุรักษ์ ที่ข้าพเจ้าเป็นสาราณียกร  ต่อมาได้พิมพ์รวมเล่มในปี ๒๕๔๔  นั่นคือที่มาของ ลำธารริมลานธรรม   เล่มแรก  หลังจากว่างเว้นมาหลายปี  ลำธารริมลานธรรม เล่มที่ ๒ ก็ตามมาในปี ๒๕๕๔ โดยรวบรวมจากข้อเขียนที่ทยอยขึ้น Facebook     ทั้ง ๒ เล่มมีเนื้อหารวมทั้งสิ้น ๖๗ ตอน   ในปี ๒๕๕๘  ข้าพเจ้าได้เขียนเพิ่มอีก ๓๓ ตอน เพื่อให้ครบ ๑๐๐ ตอน  ตอนสุดท้ายปรากฏใน Facebook เมื่อต้นปี ๒๕๕๙   ปลายปีนั้น ลำธารริมลานธรรม เล่ม ๓ อันเป็นเล่มสุดท้าย ก็ได้รับการตีพิมพ์

 

เนื้อหาเกือบทั้งหมดใน ลำธารริมลานธรรม ทั้ง ๓ เล่ม ข้าพเจ้าเรียบเรียงจากข้อเขียนของผู้อื่นที่เคยตีพิมพ์ในที่อื่นมาก่อนแล้ว ดังได้ระบุรายชื่อหนังสือเหล่านี้ไว้ท้ายเล่ม   สำหรับภาคผนวกอันเป็นประวัติโดยสังเขปของพระมหาเถระและบุคคลที่กล่าวถึงในเล่ม ได้ปรับปรุงจากประวัติย่อที่ชมรมกัลยาณธรรมได้จัดทำขึ้น หากมีความผิดพลาดประการใด ข้าพเจ้าขออภัยมา ณ ที่นี้