หนึ่งในร้อย

พิมพ์ปี พ.ศ. 2529

ดอกไม้สด

(พ.ศ. 2448 - 2506)

ดอกไม้สด นามแฝงของม.ล.บุปผา (กุญชร) นิมมานเหมินทร์ (2448-2506) เป็นนักเขียนนิยายสมัยใหม่ ที่เป็นสตรีคนแรกๆ เริ่มเขียนนิยาย ในยุคเดียวกับ หม่อมเจ้าอากาศดำเกิง และศรีบูรพา เธอเป็นธิดาของเจ้าพระยาเทเวศร์ วงศ์วิวัฒน์ และเคยใช้ชีวิตในวัง จนถึงอายุ 13 ปี จึงได้กลับมาอยู่บ้าน และเข้าเรียนที่ โรงเรียนเซนต์โยเซฟคอนแวนต์ จนจบมัธยมปีที่ 8 ทางภาษาฝรั่งเศส ซึ่งมีอิทธิพลต่อความคิด และการเขียนนิยาย ของเธออยู่มาก

งานของเธอส่วนใหญ่ แม้จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับชีวิตครอบครัว โดยเฉพาะเรื่องความรัก และการหาคู่ของคนหนุ่มสาว ในยุคทศวรรษ 2470-2490 แต่ก็เป็นงานที่เขียนด้วย ความประณีตเอาใจใส่ ในเรื่องความคิด และพฤติกรรมของตัวละคร, การใช้ภาษา การบรรยายฉาก และเหตุการณ์ เป็นนิยายกึ่งพาฝัน กึ่งสมจริง รุ่นบุกเบิก ที่ควรจัดได้ว่า เป็นนิยายคลาสสิคของไทย งานเด่นๆ ของเธอ มีอาทิเช่น หนึ่งในร้อย (2477) ผู้ดี (2480) นี่แหละโลก (2483) พลเมืองดี (2490) ผู้แนะนำ เลือกหนึ่งในร้อย งานรุ่นแรกๆ ของเธอ (เขียนเมื่อตอนอายุ 29 ปี) เพราะเห็นว่าดีทั้งในแง่เนื้อหา ที่สะท้อนชีวิต และสังคมในสมัยนั้น และดีในเชิงวรรณศิลป เค้าโครงเรื่องกระชับ กระทัดรัด มีลักษณะหักมุม ที่น่าสนใจ ตัวละครสมจริง มีชีวิตชีวา มีความเป็นไปได้ ไม่ถึงกับเป็นอุดมคติ หรือตั้งใจปั้นแต่ง ตั้งใจสอนมากเกินไป เหมือนกับเรื่องอย่าง ผู้ดี

ข้อที่น่าสังเกต จากการอ่านนิยาย ของดอกไม้สด คือ ได้เห็นว่า สังคมชั้นกลางกรุงเทพฯ ในช่วงหลังปี 2475 ค่อนข้างเห่อวัฒนธรรมฝรั่ง ในเรื่องการจัดงานเลี้ยง, การเต้นรำ, การสูบบุหรี่, ดูภาพยนตร์ อยู่มาก แต่ก็มีคนอย่างวิชัย ซึ่งยังมีความคิด ในเชิงปกป้องวัฒนธรรมไทย ในบางเรื่อง เช่น วิจารณ์การแต่งตัว การให้สินค้าฝรั่งมากเกินไป จนทำให้ไทยเสียเปรียบ ซึ่งน่าจะให้คนรุ่นปัจจุบัน ที่ฟุ่มเฟือยกันจนเป็นหนี้ต่างชาติ หัวปักหัวปำ ต้องเป็นทาสของ กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) ได้อ่าน และเกิดแง่คิดกันว่า มีคนเริ่มเห็นปัญหานี้ มาตั้งแต่ 60 กว่าปีมาแล้ว